ماه ربیع الاول

ماه ربیع الاول سومین ماه از ماههای قمری و از ماه های فرخنده برای شیعیان است. ربیع به معنى بهار است. گفته شده علت اینکه به این ماه ربیع گفته مى شود این است که در زمان نامگذاری این ماه در فصل بهار قرار داشته است.

وقایع این ماه

حادثه مهم و تاریخی لیلة المبیت، هجرت حضرت محمد صلی الله علیه و آله از مکه به مدینه، ولادت پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم و امام جعفر صادق علیه السلام، ازدواج حضرت محمد صلی الله علیه و آله و سلم با حضرت خدیجه سلام الله علیها، آغاز امامت امام مهدی علیه السلام (عید الزهرا) و هلاکت یزید بن معاویه از جمله حوادث فرخنده این ماه است.

همچنین غزوه بنی نضیر در سال 4 قمری، صلح امام حسن مجتبی علیه السلام با معاویه در سال 41 قمری، شهادت حضرت امام حسن عسکری علیه السلام در سال 260 قمری، واقعه احراق مکه در هنگام جنگ یزید با عبدالله بن زبیر در سال 64 قمری، حادثه صاحب زنج و قتل سیصد هزار نفر از مردم بصره به دست موفق عباسی در سال 258 از دیگر حوادث مهم ماه ربیع الاول است.

اعمال ماه ربيع الاول

روز اول

علما گفته اند مستحب است، به شكرانه هجرت موفقيت آميز رسول خدا صلى الله عليه و آله اين روز را روزه بگيرند و صدقه و انفاق و احسان نمايند، و همچنين زيارت آن بزرگوار، در اين روز مناسب است.

مرحوم «سيد بن طاووس»، دعايى را براى اين روز در كتاب اقبال نقل كرده است.

روز دوازدهم

در اين روز دو ركعت نماز مستحب است كه در ركعت اول بعد از حمد، سه مرتبه سوره «قل يا ايها الكافرون» و در ركعت دوم بعد از حمد، سه مرتبه سوره «توحيد» خوانده شود.

روز هفدهم

همان گونه كه قبلا گفته شد اين روز مطابق نظر مشهور علماى اماميه، روز ولادت رسول خدا صلى الله عليه و آله و همچنين ميلاد امام صادق عليه السلام است و روز بسيار مباركى است و داراى اعمالى مى باشد:

1. غسل; به نيت روز هفدهم ربيع الاول.
2. روزه; كه براى آن فضيلت بسيار نقل شده است، از جمله در رواياتى از ائمه معصومين عليهم السلام آمده است: كسى كه اين روز را روزه بدارد، خداوند براى او ثواب روزه يكسال را مقرر مى فرمايد.
3. دادن صدقه، احسان نمودن و خوشحال كردن مؤمنان و به زيارت مشاهد مشرفه رفتن.
4. زيارت رسول خدا صلى الله عليه و آله از دور و نزديك; در روايتى از آن حضرت آمده است: هر كس بعد از وفات من، قبرم را زيارت كند مانند كسى است كه به هنگام حياتم بسوى من هجرت كرده باشد، اگر نمى توانيد مرا از نزديك زيارت كنيد، از همان راه دور بسوى من سلام بفرستيد. (كه به من مى رسد.)
5. زيارت اميرمؤمنان امام علی عليه السلام نيز در اين روز مستحب است با همان زيارتى كه امام صادق عليه السلام در چنين روزى كنار ضريح شريف آن حضرت عليه السلام وى را زيارت كرد. (اين زيارت در بخش زيارات، صفحه 301 آمده است.)
6. تكريم، تعظيم و بزرگداشت اين روز بسيار بجاست، مرحوم «سيد بن طاووس»، در اقبال، در تكريم و تعظيم اين روز به خاطر ولادت شخص اول عالم امكان و سرور همه ممكنات حضرت نبى اكرم صلى الله عليه و آله سفارش بسيار كرده است.

بنابراين، سزاوار است مسلمين با برپايى جشن ها و تشكيل جلسات، هر چه بيشتر با شخصيت نبى مكرم اسلام صلى الله عليه و آله، سيره و تاريخ زندگى او آشنا شوند و از آن، براى ساختن جامعه اى اسلامى و محمدى بهره كامل گيرند.

پانویس

منابع

• محدث قمی، هدایة الانام الی وقایع الایام، ص 70.
• شیخ عباس قمی، مفاتیح الجنان، ص 534.